Choć co do zasady kara umowna jest instrumentem prawnym o charakterze w głównej mierze odszkodowawczym, to ma ona też cechy środka penalnego, tj. niejako przymusza kontrahentów do takiego wykonywania swoich zobowiązań, które ostatecznie doprowadzi do pozytywnego zakończenia stosunku zobowiązaniowego. Jednak ukształtowanie warunków umowy o realizację zamówienia publicznego w postępowaniu w sposób sprzeczny z zasadą równowagi stron stosunku zobowiązaniowego, zasadami współżycia społecznego, a tym samym w sposób naruszający zasadę prowadzenia postępowania o udzielnie zamówienia publicznego w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji, nie może być tolerowane przez zamawiającego publicznego, który nie może być nastawiony na osiągniecie maksymalnego zysku.