Nadużycie prawa przy ustaleniu kar umownych w systemie Pzp
Zamawiający publiczny musi przestrzegać zasady swobody umów wyrażonej w art. 3531 kc, co oznacza obowiązek uwzględnienia aby jej treść lub cel nie sprzeciwiał się właściwości (naturze) stosunku, ustawie lub zasadom współżycia społecznego.
Ograniczenie dla zamawiającego wynika także z innej podstawowej zasady prawa cywilnego, a wyrażonej w art. 5 kc, zgodnie z którą nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego, a takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
Zatem te właśnie przepisy stoją ponad uprawnieniem zamawiającego do ukształtowania postanowień zgodnie z jego potrzebami i wymaganiami związanymi z celem zamówienia, którego zamierza udzielić. Nie zawsze jednak, postanowienia umowne w zakresie wykonania lub nienależytego wykonania umowy, przewidujące odpowiedzialność wykonawcy za jego zawinione działania czy zaniechania, ale nawet te odwołujące się do zasady ryzyka, będą niezgodne z prawem.
Jednakże jednostronne na gruncie art. 36 ust. 1 pkt 16 ustawy Prawo zamówień publicznych, uprawnienie zamawiającego do kształtowania warunków umowy, nie ma charakteru absolutnego. Ustawodawca w żadnej z ustaw nie dał żadnemu zamawiającemu przywileju do nadużywania swego prawa podmiotowego.