Udzielenie zamówienia w trybie zamówienia z wolnej ręki to wygodne dla każdego zamawiającego rozwiązanie, jednak zawarcie takiej umowy nie zawsze będzie uprawnione. Udzielenie zamówienia z wolnej ręki, ze względu na całkowicie niekonkurencyjny co do samej istoty i zupełnie wyjątkowy charakter tego trybu, musi być poprzedzone stwierdzeniem, że zastosowanie trybu o wyższym stopniu konkurencyjności nie jest obiektywnie możliwe. Na straży pochopnemu korzystaniu z tego trybu stoi także art. 16 Pzp, statuujący zasadę uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców, jak i zasadę przejrzystości, które zawsze doznają ograniczenia na skutek działań zamawiającego, uniemożliwiających przeprowadzenie i rozstrzygnięcie procedury udzielenia zamówienia w trybie konkurencyjnym.

W sposób szczególny należy zwrócić uwagę na art. 214 ust. 1 pkt 5 Pzp, zgodnie z którym zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej ręki, jeżeli ze względu na wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia.